Từ năm 2016, các doanh nghiệp thâm dụng lao động khó phát triển

Theo thời báo kinh tế Sài Gòn Online thì với việc lương tối thiểu năm 2016 tăng 12,4% và việc áp dụng tính bảo hiểm xã hội (BHXH) dựa theo tổng thu nhập từ đầu năm 2018 thì các Doanh nghiệp (DN) trong những ngành thâm dụng lao động khó có thể trụ vững và phát triển được trong thời gian sắp tới.

Tại Hội nghị “Một số vấn đề cải cách thể chế, hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh của DN trong bối cảnh mới – Giao ban hiệp hội và DN khu vực phía Nam” do VCCI tổ chức hôm 23-9 tại TPHCM, ông Vũ Tiến Lộc cho biết Hội đồng Tiền lương quốc gia đã chốt mức tăng 12,4% cho lương tối thiểu vào năm 2016. Tiền lương tăng sẽ kéo theo các khoản phải đóng khác như bảo hiểm y tế, BHXH tăng lên.

Tình hình xklđ nhật bản 2015 hiện nay ra sao?

Ông Lộc cho biết hiện nay Thủ tướng chưa quyết định về mức 12,4% này, do đó DN vẫn có thể nêu ý kiến vì mức tăng này là quá cao. Nếu Thủ tướng Chính phủ quyết định mức 12,4% như đề xuất thì nên giãn lộ trình thực hiện quy định tính BHXH trên tổng mức thu nhập của người lao động vì nếu tính ngay vào năm 2018, DN sẽ không thể chịu được, đặc biệt đối với những DN dệt may, da giày vốn thâm dụng lao động.

Theo ông Lê Quang Hùng, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần sản xuất thương mại May Sài Gòn (Garmex Sài Gòn JS), tiền lương của Garmex Sài Gòn để đóng những khoản như BHXH, bảo hiểm y tế, và phí công đoàn hiện là 36 tỉ đồng/năm. Nếu lương tối thiểu tăng 12,4%, công ty sẽ đóng thêm gần 5 tỉ đồng. Trong khi đó, DN hiện chưa thể tăng giá sản phẩm bán ra do các thị trường như Châu Âu, Nhật Bản vẫn đang khó khăn.

“Đó là chưa kể đến giá điện có tăng hay không. Những điều này buộc chúng tôi phải tính toán làm thế nào để phát triển….,” ông Hùng nói, và cho biết thêm hiện công ty đang thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường Mỹ bên cạnh những thị trường Nhật Bản, châu Âu vốn vẫn đang khó khăn về kinh tế.

Ngoài mức tăng lương, một số đại diện DN, hiệp hội cũng phản ánh những vấn đề, như thủ tục hành chính, đang gây khó khăn, trở ngại cho việc kinh doanh trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu rộng hơn với việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do.

Theo ông Huỳnh Văn Minh, Chủ tịch Hiệp hội DN TP.HCM (HUBA), vấn đề cải cách hành chính suy cho cùng là nằm ở con người. Do đó, dù đề án chủ trương cắt giảm thủ tục hành chính tốt thế nào đi nữa, nhưng vẫn khó cải cách vì con người nhũng nhiễu.

Theo một đại diện của Hiệp hội DN khu chế xuất – khu công nghiệp TPHCM, DN không sợ thử thách trong hội nhập, nhưng Việt Nam yếu là do tự mình làm yếu, tự biến cơ hội thành thách thức. Chẳng hạn như nhiều luật mới được ban hành, nhưng nghị định, thông tư hướng dẫn ban hành không kịp thời để thực hiện luật.

“Chính chúng ta làm yếu chúng ta. Chẳng hạn như, tất cả máy móc chúng tôi nhập về, đổi mới công nghệ đều phải có bôi trơn, chi ngoài. Có trường hợp DN nhập máy móc mới 100%, nhưng cơ quan hải quan nói phải có kiểm định. Kiểm định thì thêm thời gian chờ đợi, DN không biết hải quan nói có đúng luật hay không, nhưng cứ bôi trơn cho nhanh. Cái làm chúng tôi kiệt quệ là những khâu giữa DN và công chức, tức các khâu hậu kiểm, thanh tra, thanh kiểm, chứ không phải do cơ chế chính sách. Quyết tâm đến từ cấp Chính phủ, tỉnh thành, nhưng đến cấp cơ sở làm việc trực tiếp giữa công chức và DN chắc chắn có vấn đề,” vị này cho biết.

Ngoài ra, theo ông Vũ Tiến Lộc, cải cách thể chế là quan trọng, nhưng cải cách tư duy cũng quan trọng không kém. Các cơ quan nhà nước phải có suy nghĩ chính quyền là hậu phương cho DN.

Biến động của tỷ giá không ảnh hưởng đến mục tiêu xuất khẩu

Qua trao đổi với phóng viên thì ông Trần Tuấn Anh cho rằng, việc điều chỉnh tỷ giá VND/USD hiện nay không có ảnh hưởng nhiều tới năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

Trao đổi với phóng viên báo Tin Tức, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh (ảnh) cho rằng, việc điều chỉnh tỷ giá VND/USD không tác động nhiều đến năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. Đồng thời, để gia tăng giá trị xuất khẩu, doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản phẩm.

Bạn có muốn cân nhắc xklđ sang nhật ?

Thưa ông, việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong tháng 8 vừa qua điều chỉnh hạ tỷ giá tiền đồng Việt Nam so với USD lần thứ ba (kể từ đầu năm 2015) sẽ ảnh hưởng thế nào đến xuất khẩu trong nước?

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh.

Việc NHNN có những động thái điều chỉnh tỷ giá tiền đồng so với USD, cũng như nới biên độ tỷ giá là những phản ứng kịp thời đối với các hoạt động thương mại quốc tế. Chúng ta thấy hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam đã chịu nhiều tác động từ việc Trung Quốc liên tục điều chỉnh tỷ giá đồng nhân dân tệ. Điều này gây tác động không có lợi cho các nước xuất khẩu tại các thị trường EU, Nhật Bản... trong đó có Việt Nam và ngay cả trong mối quan hệ thương mại song phương Việt Nam - Trung Quốc cũng theo hướng có lợi hơn cho các nhà xuất khẩu Trung Quốc.

NHNN điều chỉnh tỷ giá tiền đồng giúp giảm bớt tác động bất lợi đến các mặt hàng xuất khẩu của chúng ta. Doanh nghiệp (DN) được tháo gỡ một phần khó khăn, đảm bảo năng lực cạnh tranh tại các thị trường quan trọng như Mỹ, EU, Nhật. Việc điều chỉnh tỷ giá cũng giúp chúng ta trong quan hệ trực tiếp với Trung Quốc về thương mại và các mặt hợp tác khác theo hướng giảm bớt bất lợi. Theo quan sát của chúng tôi, trong các tháng 8 và 9, quan hệ thương mại của Việt Nam với các nước đã có nhiều cải thiện, trong đó có tác động từ việc điều chỉnh tỷ giá của NHNN.

Về lý thuyết, việc đồng Việt Nam rẻ hơn sẽ giúp thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, cùng lúc Việt Nam điều chỉnh tỷ giá thì nhiều nước khác cũng điều chỉnh tỷ giá theo hướng giảm. Vậy hàng xuất khẩu Việt Nam có còn lợi thế so sánh theo tỷ giá không, thưa ông?

Việc Trung Quốc liên tục điều chỉnh tỷ giá đã khiến hàng loạt nước, kể cả nước phát triển cũng thay đổi tỷ giá đồng tiền của mình. Các quốc gia xuất khẩu cùng điều chỉnh tỷ giá chứng tỏ họ cũng đang tìm cách nâng cao năng lực cạnh tranh hàng hóa xuất khẩu của họ, trong đó có những sản phẩm cạnh tranh trực tiếp với chúng ta tại cùng một thị trường.

Tuy nhiên, chúng ta cần lưu ý rằng, các nước xuất khẩu có phân khúc sản phẩm, phân khúc thị trường khác nhau. Một số quốc gia đã định vị được sản phẩm của mình tại từng thị trường, sản phẩm của họ khẳng định được vị thế thông qua giá trị thương hiệu, lợi thế so sánh. Nhiều sản phẩm dệt may của chúng ta đã định vị được tại thị trường Mỹ, Nhật, EU mà các quốc gia khác không có lợi thế so sánh như chúng ta không làm được. Chẳng hạn, lợi thế so sánh của Việt Nam không chỉ là lao động giá rẻ, cần cù... mà còn là môi trường đầu tư ổn định. Nhờ đó, chúng ta đã vươn lên thành nhà xuất khẩu dệt may lớn thứ hai vào Mỹ, chỉ sau Trung Quốc. Như vậy, cùng một câu chuyện tỷ giá thay đổi nhưng tại các thị trường khác nhau thì các nhà xuất khẩu sẽ gặp các khó khăn khác nhau, phụ thuộc vào lợi thế so sánh của mỗi nước.

Lợi thế so sánh của Việt Nam là tuy đi sau nhưng mở cửa nhanh, bắt kịp xu thế chung của thế giới về hội nhập, tự do hóa thương mại (đã kí kết 10 FTA và còn một loạt FTA khác đang đàm phán); tiếp cận xu thế phát triển nhanh của công nghệ thế giới; có địa chính trị thuận lợi tại khu vực châu Á Thái Bình Dương - nơi dịch chuyển của các dòng đầu tư thế giới. Đó là những điều kiện rất thuận lợi mà nhiều nước khác không có.

Mặt khác, tỷ giá chỉ ảnh hưởng một phần nhỏ đến năng lực cạnh tranh của hàng hóa. Một phần lớn khác là các yếu tố chi phí sản xuất (liên quan đến giá trị thương hiệu, chất lượng sản phẩm)... Chính sách của nhà nước liên quan đến tỷ giá chỉ giúp cho DN một phần. Quan trọng vẫn là năng lực và chiến lược dài hạn của DN trong việc xây dựng thương hiệu dựa trên giá thành sản xuất, chất lượng sản phẩm, khả năng đáp ứng tiêu chuẩn của các thị trường...

Thưa ông, nhiều nhà xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường Nhật và EU than gặp khó khăn do tiền các nước này mất giá. Ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Ngay sau khi có sự điều chỉnh tỷ giá đồng nội tệ của một số nước so với USD, chúng tôi thấy có một số khó khăn cho DN xuất khẩu thủy sản, thực phẩm chế biến vào EU, Nhật... Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng chưa thực sự rõ nét, chưa có tính hệ thống. Cụ thể, qua thống kê của hải quan, xuất khẩu của ta sang EU tháng 8 tăng 15%, sang Nhật lại giảm hơn 5%. Tất nhiên, nói như vậy không phải là phủ nhận khó khăn. Nhưng so với các yếu tố khác đang thực sự trở thành nguy cơ đe dọa khả năng cạnh tranh của hàng hóa chúng ta (chất lượng sản phẩm, giá thành, hàm lượng công nghệ, hiệu suất lao động...) thì tỷ giá đồng tiền mang tính thứ yếu hơn, chưa phải nguy cơ lâu dài.

Với những động thái kịp thời của NHNN, khó khăn của các nhà xuất khẩu về cơ bản đã được tháo gỡ. Tuy nhiên, các DN cần lưu ý, sự chủ động của DN trong nghiên cứu và xây dựng chiến lược thị trường chiếm vai trò quan trọng hàng đầu. DN phải định vị lại năng lực cạnh tranh và khả năng tiếp cận thị trường của sản phẩm, xây dựng chiến lược thị trường hài hòa dựa trên năng lực sản xuất, kinh doanh của mình. Lưu ý, chiến lược thị trường phải thường xuyên được cập nhật kịp thời, đón đầu các cơ hội do hiệp định thương mại mang lại. Cuối cùng, khẳng định vị thế trong cạnh tranh quốc tế thông qua chất lượng sản phẩm.

Xin ông cho biết triển vọng xuất nhập khẩu từ nay đến hết năm?

Theo số liệu thống kê, 8 tháng qua, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu đạt 9,3%. So với kế hoạch tăng trưởng xuất khẩu 10% thì chúng ta chưa đạt nhưng nhập siêu vẫn giữ ở mức 3,2% (dưới mục tiêu 5%). Xuất khẩu 8 tháng gặp một số khó khăn như: giá dầu biến động phức tạp và dao động ở mức thấp; nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực đã giảm tốc như gạo, cao su, cà phê, thủy sản; nhiều nước hạn chế nhập khẩu để đa dạng hóa thị trường nhập khẩu...

Tuy nhiên, nếu so sánh trên bản đồ xuất khẩu thế giới thì thấy hàng loạt quốc gia, kể cả Trung Quốc, Indonesia đều có sự sụt giảm mạnh về xuất khẩu. Vì vậy, đánh giá chung xuất nhập khẩu 8 tháng đầu năm, đó là sự nỗ lực rất lớn của nhà nước và các DN. Bốn tháng cuối năm sẽ có sự tăng tốc nhanh hơn của xuất khẩu do theo quy luật của thị trường quốc tế, những tháng cuối năm là cao điểm thực hiện hợp đồng thương mại của dệt may, da giày, nông sản... Cuối năm cũng là dịp DN chuẩn bị những hợp đồng “gối đầu” cho năm mới. Đồng thời, hàng loạt chính sách của Chính phủ về thủ tục, tín dụng, lãi suất, đào tạo nhân lực... sẽ giúp DN ổn định trong sản xuất, kinh doanh. Do vậy, mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu trên 10% cũng như duy trì nhập siêu dưới mức 5% là có thể đạt được.

Xin cảm ơn ông!

Giai đoạn 2 của chương trình kích thích kinh tế Abenomics đầy tham vọng

Sau khi tái đắc cử vào cương vị Chủ tịch Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe công bố giai đoạn hai của chương trình kích thích kinh tế Abenomics với những mục tiêu được đánh giá là “đầy tham vọng”.

Hệ thống nhà dưỡng lão ở Nhật Bản đang trong tình trạng quá tải.

Abenomics giai đoạn hai gồm có ba mũi tên mới với kinh tế tăng trưởng mạnh, hỗ trợ nuôi dạy trẻ em và cải thiện an sinh xã hội. Ba mũi tên của giai đoạn hai tập trung nhiều vào an sinh xã hội, khác hẳn về chất so với ba mũi tên của giai đoạn một tập trung vào tài chính – tiền tệ gồm nới lỏng chính sách tiền tệ, hoàn thiện các chính sách tài chính và chiến lược tăng trưởng.

Mục tiêu tham vọng

Tại cuộc họp báo được tổ chức sau khi Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền chính thức công nhận ông Abe tái cử chức Chủ tịch đảng, Thủ tướng Abe đã đặt mục tiêu tăng 20% GDP, lên mức 600 nghìn tỷ yen (khoảng 5.040 tỷ USD), với lời nhấn mạnh chính sách kinh tế là ưu tiên hàng đầu của chính phủ.

Xem thêm: xklđ tại nhật bản

Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế thường được xem là một mục tiêu của các chính sách kinh tế song ông Abe lần này lại hướng mục tiêu vào tăng GDP. Một cố vấn của ông Abe nhận định nếu mục tiêu này trở thành hiện thực, nền kinh tế Nhật Bản sẽ trở nên có quy mô lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ II. Tuy nhiên, có vẻ như đây là mục tiêu này quá tham vọng.

Trước hết, trong ba mũi tên của Abenomics giai đoạn một, hai mũi tên nới lỏng chính sách tiền tệ, hoàn thiện các chính sách tài chính được đánh giá đã đem đến những kết quả khả quan như điều chỉnh thành công việc đồng yen tăng giá mạnh và làm tăng giá cổ phiếu, giúp thị trường chứng khoán khởi sắc. Tuy nhiên, mũi tên chiến lược tăng trưởng cho đến nay vẫn chưa đem lại kết quả rõ ràng nào hay nói chính xác hơn là vẫn chưa trúng đích.

Tỷ lệ tăng trưởng GDP âm trong quý II/2015 so với quý trước cho thấy quá trình phục hồi kinh tế Nhật Bản vẫn đang rất khó khăn. Mặc dù các công ty lớn vẫn công bố những chỉ số kinh doanh khả quan song tình hình hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn rất trì trệ.

Thậm chí, số liệu kinh tế mới nhất của tháng 8/2015 cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) giảm 0,1%, lần giảm đầu tiên kể từ tháng 4/2013. Sức mua trong nước yếu và giá dầu mỏ giảm đã gây ra những tác động tiêu cực đến biện pháp kích thích tiền tệ của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ). CPI giảm đồng nghĩa với việc giá cả giảm, phản ánh tâm lý người tiêu dùng giảm bớt mua sắm. Điều này sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động của các doanh nghiệp, khiến cho các công ty giảm đầu tư và cuối cùng sẽ dẫn đến giảm lương của lao động.

CPI của tháng Tám thực sự làm gia tăng thách thức đối với nỗ lực của chính phủ nhằm giải thoát kinh tế khỏi tình trạng giảm phát. Thậm chí, sau khi công bố CPI giảm, chính phủ ngay lập tức thay đổi những đánh giá lạc quan về nền kinh tế sang những đánh giá thận trọng hơn như “nền kinh tế đang trên đà phục hồi ở mức vừa phải” và thừa nhận “tình trạng trì trệ” ở một lĩnh vực như tiêu dùng cá nhân và xuất khẩu. Tất nhiên, rất hiếm khi chính phủ buộc phải đưa ra đánh giá khá mơ hồ về nền kinh tế như trên, song trong bối cảnh hiện nay, nhất là khi vừa công bố mục tiêu “kinh tế tăng trưởng mạnh” với GDP lên tới 6.000 tỷ yen, việc tránh đưa ra quan điểm rõ ràng là nhằm tránh “dội một gáo nước lạnh” vào những hy vọng về khả năng phục hồi và phát triển của nền kinh tế. 

Thứ hai, GDP của Nhật Bản trong tài khoá 2014 chỉ được khoảng 490 nghìn tỷ yen, tức là còn khá xa so với con số 600 nghìn tỷ của ông Abe. Kể cả khi nền kinh tế duy trì mức tăng trưởng 2%, thậm chí 3% hoặc hơn, đã là một tỷ lệ tăng trưởng khá cao nếu so với những năm gần đây, thì GDP của Nhật Bản cũng chỉ mới đạt 554 nghìn tỷ yên trong tài khoá 2018, thời điểm nhiệm kỳ Chủ tịch LDP của ông Abe kết thúc. Căn cứ vào số liệu trên, mức 600 nghìn tỷ yen chỉ có thể đạt được vào tài khoá 2021. Đã có những tiếng phàn nàn trong nội bộ LDP rằng con số 600 nghìn tỷ yen là không thực tế.

Gánh nặng an sinh xã hội

Điều khác biệt lớn giữa Abenomics giai đoạn một với Abenomics giai đoạn hai chính là việc Thủ tướng Abe tập trung nhiều hơn vào việc cải thiện chính sách an sinh xã hội. Điều này có thể lý giải được do gánh nặng mà cơ cấu dân số già đang đặt lên vai nền kinh tế.

Theo số liệu điều tra của Bộ Thông tin và các vấn đề đối nội, tình trạng thiếu hụt nhà dưỡng lão đã làm tăng mạnh số người già cần chăm sóc, khoảng 150.000 người, hầu hết ở cấp độ 3 (trong hệ thống 5 cấp độ) hoặc cao hơn, tức là không tự chăm sóc được bản thân, cần sự hỗ trợ đặc biệt. Tình trạng này kéo theo thực tế hàng năm có khoảng 100.000 người trong độ tuổi lao động bỏ việc để chăm sóc cha mẹ già. Hầu hết những người bỏ việc ở độ tuổi 40 và 50, được coi là độ tuổi lao động tốt nhất. Tình trạng này đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ có vài nhân công.

Từ thực trạng này, Thủ tướng Abe đã cam kết tăng thêm số nhà dưỡng lão với mục tiêu đến năm 2020 sẽ không còn người già phải xếp hàng chờ. Điều này sẽ giúp giảm số người trong độ tuổi lao động phải bỏ việc để chăm sóc cha mẹ già, giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động, một yếu tố quan trọng trong chiến lược tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, đây cũng là một thách thức lớn.

Theo Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi xã hội, tính đến năm 2025, Nhật Bản phải cần tới 2,53 triệu lao động làm việc trong các nhà dưỡng lão. Nếu như tỷ lệ lao động tham gia và rời bỏ công việc điều dưỡng tiếp tục diễn biến như tốc độ hiện nay thì Nhật Bản sẽ thiếu khoảng 377.000 lao động trong lĩnh vực này. Như vậy việc tăng số nhà dưỡng lão theo mục tiêu của ông Abe thậm chí có thể làm trầm trọng hơn tình trạng thiếu hụt lao động.

Bên cạnh đó, việc xây dựng và vận hành các nhà dưỡng lão đòi hỏi nguồn kinh phí lớn. Số người làm việc cho các nhà dưỡng lão tăng thì chi phí để thuê những lao động này sẽ trở nên đắt đỏ hơn so với chăm sóc người già tại nhà. Chi phí bảo hiểm điều dưỡng tăng sẽ làm gia tăng gánh nặng kinh tế đối với người dân. Rõ ràng, việc tăng số nhà dưỡng lão cần được xem xét kết hợp với việc phát triển dịch vụ chăm sóc người già tại nhà, điều này có thể giúp giảm chi phí an sinh xã hội.

Từ tài khoá 2016, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi xã hội tăng trợ cấp cho các công ty nhằm hỗ trợ nhân viên cân đối giữa công việc với trách nhiệm chăm sóc cha mẹ già. Ngoài ra, hiện nay, Bộ này đang cân nhắc trình dự luật sửa đổi, theo đó, tăng thêm số lần cho lao động được tạm nghỉ để chăm sóc cha mẹ già, so với mức một lao động được tạm nghỉ một lần như hiện nay.

Với những thách thức lớn về tăng trưởng và an sinh xã hội như hiện nay, khả năng chính phủ đương nhiệm hoàn thành được những mục tiêu này đang là một dấu hỏi lớn. Tuy nhiên, Thủ tướng Abe vẫn tỏ ra rất tự tin. Trong một động thái mới nhất, ông Abe đã thảo luận với Thống đốc BOJ Haruhiko Kuroda, một cuộc gặp được đồn đoán là bàn về việc bổ sung những biện pháp kích thích mới nhằm hỗ trợ sức mua của nền kinh tế.

Hiện nay, tình trạng thực tế về xuất khẩu lao động tại Việt Nam ra sao

Hiện nay, tại Việt Nam có nhiều lao động phổ thông ra nước ngoài làm việc bởi chế độ đãi ngộ hấp dẫn từ việc đi xuất khẩu lao động ra nước ngoài. Nhưng thực tế, hoạt động xuất khẩu lao động tại Việt Nam ra sao? Cùng theo dõi bài viết sau đây nhé.

Việt Nam là một nước có nguồn lao động phổ thông dồi dào, tuy nhiên do khó kiếm được việc làm trong nước cũng như với những hứa hẹn về lao động xuất khẩu; nên nhiếu lao động phổ thông sẵn sàng kiếm đủ tiền để ra nước ngoài làm việc. Vậy thực tế về hoạt động này ra sao?

Xuất khẩu ở nhật bản có tốt không?

Lý do xuất khẩu

Mỗi năm ở Việt Nam có hơn 1,1 triệu lao động phổ thông được bổ sung vào lực lượng này. Tuy nhiên để tìm được một công việc ở quê nhà vừa ổn định lại vừa có thu nhập tương xứng với công sức lao động mình bỏ ra không phải dễ dàng gì. Từ đó nhiều lao động phổ thông đã chấp nhận bán đất, vay ngân hàng để được đi xuất khẩu lao động.

Theo số liệu mới nhất của Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội), trong 4 tháng đầu năm nay, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 35.709 lao động, đạt 37,58% kế hoạch năm 2015 và bằng 103,93% so với cùng kỳ năm ngoái.

Chỉ riêng trong tháng 4, tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài là 9.943 lao động. Trong đó, thị trường Đài Loan (Trung Quốc) vẫn dẫn đầu về tiếp nhận số lượng lao động Việt Nam với 6.631 lao động, tiếp đến là Nhật Bản (2.059), Malaysia (556), Arậpxêút (350), Hàn Quốc (187)…

Khi được hỏi lý do chọn đi xuất khẩu lao động thì các công nhân đều nói do hoàn cảnh gia đình khó khăn, ở nhà không kiếm được việc làm nên các công nhân đi xuất khẩu lao động để phụ giúp gia đình.

Chị Đinh Thị Trúc một người thuộc vùng quê nghèo của huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình sang làm Ô sin ở Ảrậpxêút cho biết:

“Ở quê nhà mình không có việc làm nên mình phải đi nước ngoài để kiếm thu nhập về cho gia đình và nuôi con cái.”

Chị Nguyễn Thị Hồng làm việc ở Đài Loan cũng cùng lý do:

“Trong hoàn cảnh gia đình khó khăn nên mình phải qua Đài Loan làm việc.”

Và tương tự như anh Nguyễn Quang Nhật hiện làm việc ở Malaysia:

“Cũng vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, nên qua Malaysia làm việc kiếm ít tiền để giúp đỡ gia đình.”

Ngoài số lao động Việt Nam sau khi hết hạn hộ chiếu làm việc ở lại lao động chui; lâu nay có tình trạng nhiều lao động Việt lấy danh nghĩa đi du lịch cùng sang nước khác để làm việc chui.

Anh Lâm Khánh Xình quê ở Nghệ An, anh đi du lịch sang Nga nhưng sau đó anh ở lại lao động chui và không về nước nữa, anh chia sẻ lý do phải làm như thế:

“Ở Việt Nam mình nó khó khăn, khổ sở, nghèo nàn, thiếu thốn nhiều cái và nhiều cái thật sự rất là bất mãn, vì bất mãn nên mình phải đi mà sang lần này chưa biết khi nào anh mới về lại.”

Chi phí cho chuyến đi

Việc đi xuất khẩu lao động đối với những lao động phổ thông Việt Nam nó là nguyện vọng của họ để mong sao họ có thể được đổi đời, cuộc sống của họ có thể sẽ khá giả hơn. Với mong muốn như vậy nhiều gia đình đã bán đất, bán nhà, vay ngân hàng cầm sổ đỏ.....để đủ chi phí cho chuyến đi mà so với thu nhập của gia đình là khá cao.

Đối với các lao động đi làm việc tại một số nước nghèo như Angola, Ảrậpxêút…dưới dạng cò mồi thì chi phí đi của họ nhiều hơn so với mức đi bình thường còn các lao động đi làm tại Ảrậpxêút thì đi lao động dưới dạng buôn bán nô lệ mới thì các lao động lại không mất tiền.

Anh Hoàng Hiệp một người lao động đang làm việc ở Angola cho biết:

“Có một số người đi hết 6.000USD theo dịch vụ sang bên có người đón, còn mình chỗ quen làm thắng là hết 4.000USD. Những người đi theo dịch vụ môi giới thì sang bên đó họ gửi đi khắp nơi đi lung tung.”

Tuy vậy theo chị Hoàng Ngọc Diễm Thủy một lao động giúp việc tại Ảrậpxêút thì những người đi giúp việc này chi phí lại không mất do công ty môi giới họ bảo lãnh:

“Chi phí đi không mất tiền, những người giúp việc đi không mất tiền, đi theo hợp đồng công ty Thăng Long.”

Chị Hồng làm việc tại Đài Loan cho biết:

“Chi phí 6.000 USD, chưa tính phí đi lại, ăn uống và học hành.”

Thay vì đi xuất khẩu lao động thì chi phí nhiều, thì nhiều người lại chọn con đường đi du lịch, rồi sau khi hết hạn Visa thì họ chọn cách ở lại làm chui. Cách làm này được tính toán có rẻ hơn, anh Lâm Khánh Xình cho biết:

“Đi du lịch khoảng 1.400 USD với Visa 3 tháng.”

Hợp đồng lao động

Đối với các trường hợp đi làm giúp việc nhà tại Ảrậpxêút thì họ là những người nghèo, ở những vùng xa xôi hẻo lánh được những tay cò mồi tìm về tận nơi với những lời hứa ngon ngọt như: Làm việc lương cao, chi phí đi không mất tiền….và những người phụ nữ này họ là những người ít nắm bắt được thông tin, hơn nữa những bản hợp đồng mà họ ký cũng không được minh bạch.

Chị Trúc cho biết:

“Họ tìm đến mình rồi mình đi, chứ mình chả biết tin tức gì hết, sau đó khoảng tầm 2 tuần là mình đi.”

Chị Vũ Thị Khương cho biết thêm:

“Có công ty môi giới ở trên Hà Nội mà có kí hợp đồng, hợp đồng có tất cả là 6 bản, đồng thời khi kí xong thì nó chỉ đưa ra cho mình 2 bản thôi. Những bản hợp đồng ở VN mà tiền ở bên này nó tính bằng USD. Bên VN thì tiền USD được đến sau đó 1 tháng. Tuy nhiên, ở bên này tờ giấy hợp đồng thì tiền ở bên này thì 60 ngàn rứa thì đổi sang không được tính tiền đô đâu. Hợp đồng ở VN thì 1 ngày làm có 8 tiếng còn làm thêm thì tính tiền thêm giờ. Sang hợp đồng ở bên này thì một ngay chỉ được nghỉ 8 tiếng còn mười mấy tiếng thi phải làm hết. Nhiều lúc mình nghỉ ko được 8 tiếng đâu có lúc chỉ được nghỉ 6 - 7tiếng thôi. Đó là những giờ mình được nghỉ đấy, chỉ được như vậy thôi.”

Còn chị Hồng ở Đài Loan cho biết:

“Mặc dù hợp đồng có ghi rất rõ ràng sang Đài Loan sẽ được chủ lo ăn uống, nhưng lại thấy cuộc sống khó khăn.”

Không những là giờ làm việc không đúng với hợp đồng mà tiền lương họ cũng không trả đúng với hợp đồng, khi gọi về công ty môi giới thì không ai giải quyết cho cả.

Theo như chị Khương kể lại, thì việc sang lao động tại Ảrậpxêút đây không phải là đi xuất khẩu lao động mà đây giống như là cuộc mua bán nô lệ mới.

“Khi sang đây người ta nói, mua chúng mày mất 6 nghìn đô thì chúng mày phải làm tao chỉ cho chúng mày nghỉ ít nhất là 8 tiếng 1 ngày thôi.”

Với nguồn lao động trẻ và dồi dào đó là cơ hội để đất nước phát triển kinh tế xã hội, nhưng thực trạng thiếu việc làm đang khiến nhiều lao động trẻ phải rời bỏ quê hương.

Một tu nghiệp sinh nhật bản tử vong khi đang làm việc

Theo thông tin mới cập nhật từ báo điện tử Dân Trí thì mới đây, một tu nghiệp sinh Việt Nam (theo hình thức xkld nhat ban) là anh Trương Công Quân được xác định đã tử vong, và đang chờ người nhà sang nhận thi thể.

(Dân trí) - Đại diện chính quyền xã Diễn Phú (Diễn Châu, Nghệ An) xác nhận, đến thời điểm hiện tại, thi thể anh Quân vẫn chưa được đưa về nước sau 4 ngày tử vong. Anh Quân là tu nghiệp sinh ngành nông nghiệp tại Nhật Bản.

Được biết anh Trương Công Quân (SN 1988, trú tại xóm 16, Diễn Phú, Diễn Châu, Nghệ An sang Nhật từ tháng 6/2014 theo diện tu nghiệp sinh ngành nông nghiệp tại Hokota, - Bbaraki (Nhật Bản). Ngày 20/9, anh Quân bị xuất huyết não và được đưa đến bệnh viện cấp cứu nhưng không qua khỏi.

Thi thể anh Trương Công Quân được bảo quản chờ người nhà sang.

“Hoàn cảnh của Quân hết sức khó khăn. Bố Quân đang bị suy tim độ 4, bà nội bị tai biến nằm một chỗ, mẹ vừa đi mổ u về. Quân đã có một con trai năm nay 4 tuổi. Vợ chồng Quân li thân đã lâu, vợ hiện đang đi xuất khẩu lao động ở Đài Loan, cháu bé ở với ông bà.

Để Quân có thể sang Nhật theo diện tu nghiệp sinh, gia đình phải vay mượn gần 300 triệu đồng, hiện vẫn chưa trả hết. Sau khi sự việc xảy ra, chính quyền địa phương cũng đã đến thăm hỏi và hỗ trợ một phần nhỏ gọi là động viên gia đình”, chị Hà Thị Hương – Bí thư Đoàn xã Diễn Phú cho biết.

Sáng ngày 24/9, em gái của Trương Công Quân đã ra Hà Nội, cùng đại diện công ty sang Nhật sang làm thủ tục hỏa thiêu để đưa nạn nhân về nước.

Hoàng Lam – Dân trí

Thị trường xuất khẩu trứng, thịt đang gặp rắc rối

Trao đổi với nhiều doanh nghiệp thì họ cho biết sẵn sàng xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi sang nước ngoài nhưng hiện nay vẫn còn gặp phải khá nhiều vướng mắc trong những khâu xuất khẩu này.

Thông tin trên được đưa ra tại cuộc họp bàn về việc thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tổ chức  vào chiều 24-9 ở TP HCM.

“Tắc” vì dính… vắc-xin

Theo ông Muneyuki Todaka, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Koyu & Unitek (Nhật Bản), doanh nghiệp (DN) mong muốn xuất khẩu gà thịt đi Nhật nhưng chưa được vì Việt Nam vẫn còn cúm gia cầm, áp dụng tiêm vắc-xin. Do vậy, rất khó trong việc xuất khẩu gà tươi.

xklđ tại nhật bản có khả quan không?

Sơ chế trứng vịt muối tại một doanh nghiệp ở TP HCM

Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH Bel Gà, ông Nguyễn Minh Khanh, cho biết công ty mẹ (ở Bỉ) đã xuất khẩu trứng ấp sang nhiều nước trên thế giới trong khi công ty tại Việt Nam chỉ mới bán được ở thị trường nội địa và xuất sang Campuchia vì 2 thị trường đang hướng đến là Myanmar và Indonesia không chấp nhận gà bố mẹ tiêm vắc-xin. Indonesia là nước Hồi giáo, dân số đông, không ăn thịt heo nên nhu cầu về thịt gà rất lớn, còn Myanmar giá gà đang ở mức cao so với Việt Nam. “Việc tiêm vắc-xin nhằm tạo kháng thể cho gia cầm khi tiếp xúc với virus cúm nhưng hầu hết các thị trường trên thế giới không chấp nhận”- ông Khanh nói.

Cũng vì lý do này mà trong kế hoạch 5 năm tới, “đại gia” chăn nuôi gà công nghiệp là Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam chỉ đưa ra kế hoạch xuất khẩu thịt heo, chưa tính đến chuyện xuất khẩu gà thịt.

Ông Nguyễn Văn Ngọc, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ, chia sẻ thực tế các DN gặp khó rất nhiều nhưng vì nhiều lý do “nhạy cảm”, “tế nhị” nên không trình bày trực tiếp mà gửi gắm hiệp hội lên tiếng giúp. Theo ông, cần có nhiều cuộc trao đổi cởi mở, thẳng thắn để tháo gỡ khó khăn cho DN.

Lãng phí

Ông Nguyễn Thanh Phi Long, đại diện Công ty TNHH Chăn nuôi Long Bình, nêu thực trạng hiện nay, các DN nội còn yếu trên thương trường, không “đấu lại” các DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Vì vậy, cơ quan nhà nước cần tăng cường hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại để giúp DN.

“Phần ức gà trong nước không chuộng nhưng nước ngoài rất thích. Thời gian qua với sức ép của thịt gà nhập, các DN bị tồn thịt ức rất nhiều nhưng không biết bán cho ai. Giá bán phi-lê gà (lóc từ thịt ức) chỉ khoảng 35.000 đồng/kg trong khi ở nước ngoài đây là phần thịt cao cấp nhất, chỉ cần bán phần này đã đủ thu hồi vốn nguyên con gà” - ông Long phân tích.

Ông Nguyễn Minh Khanh đề nghị các lãnh đạo ngành nông nghiệp khi sang công tác nước ngoài cũng nên tranh thủ quảng bá sản phẩm, như bộ trưởng nông nghiệp các nước Nga, Pháp, Ba Lan mỗi lần sang Việt Nam đều có chương trình giới thiệu sản phẩm cho các nhà xuất khẩu của họ.

Theo ông Nguyễn Văn Trọng, Cục phó Cục Chăn nuôi, nhiều DN chưa xuất khẩu là do bán trong nước giá tốt hơn. Đối với gà thịt, ông ủng hộ việc xuất khẩu phần ức trước tiên vì có lợi thế cạnh tranh hơn xuất khẩu nguyên con.

Trước vướng mắc của các DN, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Vũ Văn Tám cho biết sẽ thành lập tổ công tác đến làm việc với từng DN để tháo gỡ khó khăn ngay trong tháng 10 tới. Thứ trưởng nêu rõ quan điểm sẽ tạo điều kiện tối đa cho các DN, kể cả đưa ra các quy định “đặc cách”, “đặc thù” để DN thuận lợi trong xuất khẩu.

Niềm tâm huyết của anh Phôi với lớp dạy tiếng nhật miễn phí

Tuy tuổi đời còn khá trẻ nhưng anh Trần Vi Phôi đã sớm ấp ủ cho bản thân về một ước mơ một lớp học tiếng Nhật miễn phí cho các thanh thiếu niên tại quê nhà của mình. Bên cạnh đó, anh đã giúp đỡ được rất nhiều bạn có cơ hội để đi du học và xuất khẩu sang nhật bản với chi phí rất thấp

Mở rộng kiến thức cho bạn trẻ

Anh Phôi chia sẻ: “Từ khi học cấp 3, tôi có ấn tượng mạnh mẽ về nước Nhật qua phim ảnh, cảnh đẹp và con người thân thiện. Niềm mơ ước đó cứ lớn dần theo năm tháng. Sau khi tốt nghiệp cấp 3, tôi theo học đại học tại TP. Hồ Chí Minh và dành thời gian buổi tối để đi học tiếng Nhật. Tốt nghiệp đại học xong, tháng 4-2012, tôi đặt chân đến Nhật, lúc đó tôi như lạc vào khung cảnh trong phim, có mùa Thu lá vàng, có mùa Đông tuyết trắng và mùa Xuân thì có hoa anh đào tuyệt đẹp. Mỗi ngày, tôi học 1 buổi sáng từ 9 -13 giờ. Thời gian còn lại tôi làm bồi bàn tại một quán ăn của người Việt tại Nhật”. Và cứ thế, anh Phôi dần quen với cách làm, cách học của người dân bản xứ. Anh dần quen hơn với việc chạy bộ khi sợ lỡ chuyến và giấc ngủ gật trên tàu.

Về Bến Tre vào tháng 4-2015, anh Phôi gặp lại những người bạn cùng quê hương than phiền về việc chi phí học tiếng Nhật để du học và xuất khẩu lao động sang Nhật khá cao. Một số bạn muốn học và tiếp xúc với Nhật ngữ phải theo học tận TP. Hồ Chí Minh. Và rồi trong những chuyến đi từ thiện cho bà con nghèo ở quê, anh Phôi chợt nghĩ đến việc mình sẽ truyền đạt miễn phí những kiến thức đã học được tại Nhật cho thanh thiếu niên. Ban đầu, anh chỉ muốn tạo ra một sân chơi và cho các bạn trẻ làm quen với tiếng Nhật. Sau đó, nắm bắt được ý muốn của các bạn là đi du học và xuất khẩu lao động để thoát nghèo, anh Phôi đã giúp ước mơ của các bạn trở thành hiện thực với chi phí khá thấp.

Tính đến nay, lớp học của anh đã có hơn 60 bạn đến tham gia (phường Phú Khương, TP. Bến Tre). Trong đó có 4 bạn đạt trình độ sơ cấp 1. Một số theo học nhưng không đủ điều kiện đi lại nên đã nghỉ. Một số bạn nuôi ước mơ về một môi trường học tập và làm việc tại Nhật nên chuyên tâm trau dồi Nhật ngữ. Bạn Phạm Thị Ngọc Trinh, 20 tuổi, ngụ tại xã Tam Phước, huyện Châu Thành chia sẻ: “Em biết lớp học của thầy Phôi qua một người thân trong gia đình đã tham gia học. Tuy chỉ mới học 1 tháng nhưng em rất tự tin trong những câu giao tiếp. Nhờ sự dạy bảo tận tình và vui vẻ của thầy nên lớp tụi em lúc nào cũng vui và học tập nghiêm túc. Em học tiếng Nhật để trau dồi và làm phong phú kiến thức, đồng thời tìm hiểu thêm về nét văn hóa Nhật Bản”. Bạn Bùi Ngọc Linh, 18 tuổi, ngụ tại xã An Hiệp, huyện Ba Tri thì lại có một mục tiêu khác. Ngọc Linh vừa tốt nghiệp lớp 12, lên TP. Bến Tre sống với bà ngoại để theo học lớp tiếng Nhật của thầy Phôi. Gia đình tại quê khá khó khăn nên Ngọc Linh có ước mơ được du học tại Nhật và mang kiến thức về giúp đỡ cho gia đình và quê hương. Linh theo học được hơn 2 tháng và bạn đang chuẩn bị thi chứng chỉ sơ cấp tiếng Nhật để hoàn thành thủ tục du học. Ngọc Linh cho biết: “Thầy Phôi giúp em có cơ hội đi du học với mức chi phí thấp, còn dạy cho em tiếng Nhật miễn phí nữa. Em sẽ cố gắng học tập tốt để không phụ công lao của thầy”.

Dạy học gắn với giao lưu văn hóa

Anh Phôi chia sẻ thêm: “Tôi ấn tượng ở người Nhật nhất là phong cách “Không ồn - No noise”. Ví dụ như tại các cửa hàng mua sắm, dù đang vào mùa khuyến mãi, cũng không một cửa hàng nào được đặt máy phát ra tiếng. Tuyệt đối không được bật nhạc làm ồn sang cửa hàng bên cạnh. Muốn quảng cáo và thu hút thì cách duy nhất là thuê một nhân viên dùng loa tay, quảng cáo với từng khách. Các bạn học tại lớp ban đầu đôi khi mất tập trung và lơ đễnh, nhưng khi tiếp xúc được đức tính này của người Nhật, các bạn đến lớp rất đúng giờ và ngồi học nghiêm túc”. Được biết, anh Phôi còn là Trưởng Phòng Đào tạo tại Bến Tre thuộc chi nhánh của Công ty ZENCO - SAIGON, có nhiệm vụ đào tạo tại chỗ nguồn nhân lực tại Bến Tre góp phần giải quyết việc làm cho lao động tỉnh nhà.

Thầy Phạm Văn Luân - Trưởng Nhóm Sáng tạo Trẻ, Trường Cao đẳng Bến Tre cho biết: Nhóm Sáng tạo trẻ đang thực hiện dự án “Thúc đẩy giao lưu văn hóa - giáo dục thông qua dạy tiếng Nhật cộng đồng cho học sinh, sinh viên và thanh thiếu niên Bến Tre” với Trường Ngoại ngữ NICHIA-Okinawa của Nhật. Dự án có mục tiêu nhằm phổ cập kiến thức và kỹ năng cơ bản về văn hóa - giáo dục Nhật Bản thông qua các lớp dạy tiếng Nhật cho cộng đồng; sử dụng tiếng Nhật trong giao tiếp và tiếp cận công việc; thúc đẩy giao lưu văn hóa Việt Nam - Nhật Bản. Thầy Luân chia sẻ thêm: “Hiện tại, Bến Tre chưa có tổ chức nào thực hiện dự án này và dạy tiếng Nhật miễn phí gắn kết thúc đẩy giao lưu, hợp tác nghiên cứu, thực hiện các dự án cộng đồng. Lớp học của anh Phôi đã thực nghiệm thành công 2 lớp tiếng Nhật miễn phí. Ngoài ra, thông qua Công ty ZENCO có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và có quan hệ rộng với nhiều giáo viên giỏi và có kinh nghiệm sư phạm đến từ Học viện Ngoại ngữ NICHIA- Okinawa và các chuyên gia ngoài nước nên khả năng thành công của dự án là rất cao”.